Buses CHAUSSON France
Chausson Autobussen
1947 Chausson APH
In 1907 werd door drie broers Jules, Gaston en Paul Chausson te Asnières-sur-Seine opgericht de Firma Ateliers Chausson Frères, in latere jaren werd de naam gewijzigd in Société des Usines Chausson. In deze eerste beginjaren hield men zich bezig met de opbouw van koetswerken op wagens, van echte carrosserieën zoals wij dat tegenwoordig kennen was nog geen sprake. Naast de koetswerken hield Chausson zich ook bezig met de bouw van water gekoelde radiateurs, brandstoftanks, buizen, inlaatspruitstukken en uitlaten. In 1942 waren er twee belangrijke aandeelhouders in het bedrijf, t.w. Renault en Peugeot.
Hoewel men in 1945 begon aan de ontwikkeling van een kleine personenauto voorzien van een water gekoelde één cilinder-tweetact motor van 10 PK, waarbij de open carrosserie plaats bood aan twee personen, kwam de serie productie niet op gang, en werd het project afgeblazen.
Men ging zich vanaf 1946 richten op de bouw van autobussen, en niet zonder succes. Door hun uiterlijk met de voor uitstekende radiateur (koeler grill), maakte deze bussen wereld beroemd. In Frankrijk kregen ze naam „nez de cochon“, vrij vertaald tot „varkensneus“. Deze grill vond men ook terug in de Peugeot 1 tons bestelwagen.
Bussen Chausson 47-270348 Hotschkiss 1947 Groote Markt Den Haag
In de latere modellen werd de radiateur binnen de carrosserie verwerkt, en kreeg de grill meer de vorm van een visbek.
De Firma Chausson genoot vooral in het begin van de jaren 1950 een groot succes, in vrijwel geheel Frankrijk waren deze bussen gemeengoed geworden. Door dit succes kon de firma zich expanderen en kon men de firma Chenard & Walcker overnemen. Ook werd er van de Locomotiefbouwer Brissonneau & Lotz nog een afdeling, die auto onderdelen fabriceerde, overgenomen.
In de goede jaren werkten bij Chausson 15.000 medewerkers, werkzaam in de hoofdvestiging Asnières-sur-Seine, en in de nevenvestigingen Creil, Gennevilliers, Laval, Maubeuge, Meudon en Reims.
In 1959/1960 werd Chausson geheel overgenomen door Renault, eerst nog onder de naam Saviem-Chausson, doch na een paar jaar onder de naam Saviem. Dit merk was al reeds door Renault overgenomen. Maar in de jaren zeventig verdween ook de naam Saviem, en werd Renault zo langzamerhand de enige fabriek van zware bedrijfswagens en autobussen in Frankrijk. Daarmee was niet alleen de tijd van Chausson en Saviem voorbij, maar ook die van Berliet, Citroën (alleen zwaar materieel), Somua ,Unic en Willéme. De Chausson bussen waren vlak na de oorlog zo populair in Nederland omdat het nogal „grote“ bussen waren ten opzichte van al het beschikbare „nood“ materieel. Bovendien liet de Nederlandse importeur Adriaan Beers uit Den Haag in een advertentie weten dat Chausson bussen binnen 3 weken, of wellicht nog korter, leverbaar waren.
In het boek „La grande aventure des cars Chausson“ in 1988 geschreven door Nicolas Tellier, werd beschreven dat er in 1947 110 stuks complete Chausson autobussen aan Nederlandse bedrijven zijn geleverd. Nu wou ik gaan uitzoeken welke bussen dat zijn geweest, en dan op volgorde van de eerste eigenaar, maar zo U ziet is mijn lijst niet compleet. Ik heb er zelfs meer dan 110 stuks, maar kennelijk is niet altijd de 1e eigenaar bekend, of het kan ook heel goed zijn dat de schrijver misschien circa 110 stuks bedoelde. Opmerkelijk is de afwijkende Snelle Vliet 23 met zijn bergruiten. De meeste Chausson’s in Nederlanden werden geleverd met een Hotchkiss motor (type AH), een enkele kreeg een Panhard (AP) motor. EMA in Valkenswaard, die tevens Mercedes dealer was, verving de Franse motoren door er een Mercedes-Diesel in te plaatsen. Omdat deze motoren veel compacter waren kon de radiateur binnen de carrosserie gebouwd worden, en verviel het authentieke varkensneusje die deze Chausson’s zo kenmerkten. Een ander opvallend detail waren de achterwielen, die waren n.l. enkellucht gemonteerd, d.w.z. de achteras bevat slechts twee wielen, aan beide zijden slechts één wiel. Dit kwam echter op meerdere Franse bussen voor, o.a. bijv. Saviem, Renault, Somua en Isobloc. Met dank aanhttp://www.openbaarvervoerinboskoop.nl/rubrieken/gerritgunnink/Deel167.html voor deze info in het nederlands.
CHAUSSON HTM 54
De Franse Chausson, een bus die zijn tijd ver vooruit was.
Op verzoek van diverse bezoeker/lezers, een uitleg over deze toch zeer bijzondere bus.
In dit geval schrijven we over een heel bijzondere bus, een type dat bij HTM kwam als een pleister op de wonde, toen men een chronisch gebrek had aan materieel.
Na de oorlog werd door HTM zeer veel moeite gedaan de volledig ontmantelde busdienst zo snel mogelijk weer op gang te brengen. Nu was de grote moeilijkheid hierbij dat vrijwel het gehele wagenpark of geroofd of onbruikbaar was. En….dit was niet alleen bij HTM het geval, bijna alle vervoersbedrijven hadden met de zelfde problemen te kampen.
Zo stonden in de garage een aantal bussen zonder banden en andere belangrijke onderdelen. Men stond dus voor een vrijwel hopeloze taak, temeer daar de onderdelenvoorziening zo vlak na de oorlog ook niet of nauwelijks functioneerde.
GTW 47 Chausson-2
HTM was dus zeer verheugd dat zij erin slaagde in Frankrijk een aantal bussen te bestellen. Deze bestelling vond plaats in december 1945 en toen in februari 1946 als eerste lijn ’T’ weer op straat verscheen waren reeds 4 Chaussons voor deze dienst beschikbaar.
Deze Chaussons hadden een typisch Frans uiterlijk met een klein neusje en waren nog voorzien van een benzinemotor die wist waar de brandstof moest blijven.
Hoewel HTM al voor de oorlog haar wagenpark gestandaardiseerd had op dieseltractie had men gewoon geen keus en was men al met al toch zeer verheugd met deze helpers uit de nood.
Chausson APH252 Nantes
De 41 t/m 50 werden afgeleverd in een grijze kleur.
Deze wagens hadden aanvankelijk een lopende conducteur en er werd ingestapt door een klapdeur aan de achterzijde van de bus.
In juli en augustus 1946 werd een vervolgserie afgeleverd met de nummers 51 t/m 54.
Deze waren in een groene kleur bij HTM afgeleverd.
De toenmalige pers bezong deze Franse bussen als een zee van ruimte waarin maar liefst 70 passagiers vervoerd konden worden.
Eind mei 1946 waren voor de lijnen ‘G’, ‘K’ en ‘T’ 22 Kromhout-bussen en 10 Chaussons beschikbaar met nog enige Kromhouts in herstelling.
HTM besloot de Franse bussen, die tot nu toe provisorisch voor de dienst geschikt waren gemaakt, te verbouwen tot volwaardige stadsbussen.
Begin 1946 verscheen de ‘41′ in de bekende HTM-uitmonstering. Deze wagen had nu een zitplaats voor de conducteur tegenover de ingang. Van deze ingang was de klapdeur vervangen door de gebruikelijke vouwdeuren. Tevens was een optische signaalinrichting aangebracht.
Hoewel daar wel de mogelijkheden toe aanwezig was werden deze bussen niet voorzien van richtingsfilms. Nadat eerst alleen aan de voorzijde door middel van een bordje de lijnaanduiding werd aangegeven, kregen de 41 t/m 54 tijdens de verbouwing aan de blinde zijde, achterop en vlak voor de achteringang eveneens het bekende bordje met de lijnletter.
Chausson
Als laatste verbouwde Chausson kwam de 46 op 11 januari 1947 weer in dienst.
Voor het stadsbedrijf bleken deze benzinebussen echter toch weinig geschikt.
Er deden zich zeer veel storingen voor. Vooral in de strenge winter van 1946/1947 was het voor de passagiers duwen geblazen. Een constant gebrek aan onderdelen was er de oorzaak van dat vele Chaussons vaak langere tijd gedwongen buiten dienst stonden.
In november 1947 waren deze problemen opgelost en reden alle Chaussons weer, uitgezonderd van de ‘48′ die pas begin 1948 weer rijvaardig was.
HTM bracht in het najaar van 1947 nog richtingsaanduidingen aan boven de voorruit van deze bussen. Vlak onder de niet gebruikte filmkast werd een frame gemonteerd waar de lijnletter- en bestemmingsborden ingeschoven konden worden.
Deze richtingsborden waren bruin van kleur met witte- en gele letters.
Toen er nieuwe bussen voor de dienst beschikbaar kwamen verhuisden de Chaussons al snel naar het tweede plan. Een grote handicap van deze wagens was het zeer grote benzineverbruik waardoor het niet mogelijk was dat deze bussen een hele dienst reden. Onderweg moest dan worden bijgetankt bij de garage of bijvoorbeeld op lijn ‘G’ bij het tankstation op de Sportlaan bij de Houtrustbrug.
De Chaussons kwamen nu op de “korte” lijn ‘N’ (Vreeswijkstraat-Grote Markt), op spitsuurdiensten en later op lijn ’Y’ (Hollandse Spoor- Ypenburg).
In november 1949 kwam het moment dat HTM de gewaardeerde Franse hulpen kon missen en werden zij verkocht aan diverse touringcarondernemers in het gehele land die nog jaren plezier van deze wagens hebben gehad. Voordat deze ondernemingen de ex-HTM-Chaussons in dienst stelden werden zij grondig verbouwd en van een toerwageninterieur voorzien.
Hoewel deze serie uiteindelijk toch niet zo’n grote rol in het HTM-gebeuren heeft gespeeld waren zij zo vlak na de oorlog toch van onschatbare waarde.
Het Haags Bus Museum was dan ook zeer verheugd dat zij in 1980 in Frankrijk een dergelijke bus konden aankopen, een wagen die ooit als HTM-48 de Haagse straten zo nu en dan weer zal mogen sieren.
Deze bus werd toentertijd in Bourges in Frankrijk aangekocht en werd ruim dertig jaar later op een dieplader van de firma Gordijn naar Nederland gehaald.
Het heeft veel energie en vakmanschap gekost om deze bus weer in oude luister bij te zetten en heden ten dage horen we bij de regelmaat van de klok deze bus weer, met zijn typische rokende dieselmotor, weer door ons Haagje rijden.
B. Boomsma, Nick Roestenburg, Peter Nijbakker en Bart Rijnhouthttp://www.openbaarvervoerinboskoop.nl/delaatstebusopdolledinsdag/HTM27-04.htm
Chausson AP48 Brebach 1a 1957
Schon 1948 wird der 2.000ste Bus ausgeliefert. Chausson Produktiepalette
1948 Chausson bus in a difficult situation
Im Jahr 1907 gründeten die Brüder Gaston und Jules Chausson in France
CHAUSSON APH52 (1952)
Chausson 1a Saarpost Bus 1958
Chausson
Chausson 48 b.j. 1946
Chausson 44 Hotschkiss 1946
Chausson AGB APH52 Tekening
Chausson
Chausson 1947
CHAUSSON 233
CHAUSSON-Saviem
Hazeleger, Saviem CHAUSSON BF-XL-08
CHAUSSON HTM 44
Chausson-aph-47-11
Chausson APH 2.50 de 1952
Chausson-vbc-01 Trolleybus
Chausson APVU
Chausson-aph-52-06
Chausson AP52 f
Chausson K-17653 [1946] NB-34-13 Guy [1947]
Chausson-aph-52-09
CHAUSSON EZABO ex HTM 50
Chausson-apu-03 Chili
Chausson
CHAUSSON LAB 18 of 19
Chausson APH 2.52 n°106 et 108 de 1953
Chausson APVU4 + Diesel moteur SOMUA
Chausson APH 2.52 n°287 de 1962
Chausson Bus WBX-Madagascar © John Veerkamp
Chausson AH – Hotchkiss HTM 41 en 121 1946 Eiberplein
Chausson-aph-522-06
Chausson APH 2-50 (grün), Jahrgang 1951
Chausson aph2-50-1949
Chausson 1946 Balk B-29020 NL
Chausson 1946 Balk B-29020 NL
HZ 27 CHAUSSON B 009
CHAUSSON EMA 79
Chausson wizual
Chausson-aph-52-10
CTF cover1949
CHAUSSON RCT 4 NL
Chausson APH 2.52 n°189 de 1956
Chausson APVU
Chausson APH 2-522
CHAUSSON APH 522 (1961)
CHAUSSON APH52 (1952)
CHAUSSON APH 48 (1949)
CHAUSSON-Saviem boekje
Chausson DenHaag HOVM HBM 1948
Chausson-vbc-02 Trolleybus
Chausson-apvu-3-10
Bussen Chausson
Chausson Hispano Suiza 1959 Spanje
Chausson-aph-08
Chausson-aph-2-50-07
Chausson Nederland
Chausson sept 1984 ub8 ©Ph. Willaert
Chausson 1949 APH 49
Chausson AMZ-de Muynck 32
CHAUSSON APU53 Sculptuur
Chausson buses 1959
CHAUSSON DE LA TEO DEVANT LA MAIRIE
Chausson Excursion Toulouse
Chausson nr 22 GEBRU
Chausson Poland
CHAUSSON Ringelberg 6
chausson et 215d Etoile gd
chausson18 gare junlister bus 1955 luxembourg-echternach
Chausson-bus Wernhout-Breda ca 1948
GTW 47 Chausson
Fini-einde
Filed Under: BERLIET, CHAUSSON, Chenard & Walcker, Citroën, FRANCE, Hispano Suiza,Hotchkiss, ISOBLOC, Mercedes Benz, OLD BUSES, Panhard, Peugeot, RENAULT, SAVIEM,SOMUA, Unic, Willéme