 |
| Asjes-Minerva(chassis)-Kromhout(motor) 1933 |
Het is reuze lasig iets over AS te vinden. Dit stuk is dan ook een samenraapsel van verschillende sites. Die van Conam, die van OVBoskoop en een stukje uit een oude krant. Met dank, en linkjes naar de betreffende sites. Deze Asjes bus reed tussen Hilversum en Utrecht. Gebouwd door Asjes in Alkmaar op een Minerva Chassis en met een Kromhout motor.
 |
| AS-Asjes 1932 Asjes(Alkmaar) carrosserie op A.S.Chassis |
http://www.conam.info/carrosseriebouwers-beschrijvingen/asjes-alkmaar-bergen
De nieuwe bussen nu waren bestemd voor de verbinding van Graft en De Rijp met Purmerend, waar men dus kon overstappen op de stoomtram naar Amsterdam, welke het volgende jaar geheel geëlektrificeerd zou zijn. Deze bussen (de nummers 1, 2 en 3) hadden een Republic-chassis met Lycoming-zes-cylinder benzinemotor van 65 pk, terwijl de door de firma Asjes te Alkmaar vervaardigde carrosserie geschikt was voor het vervoer van zeventien zittende en vier staande passagiers.
 |
| Binnenkant eerst A.S. bussen met carrosserie v d firma Asjes 1932 |
In het Maandblad voor het NZH-personeel van december 1931 stond het volgende geestdriftige verslag :Alles glom en glansde, tot zelfs de knopen op de nieuwe uniform van den chauffeur! Mooi van lijn en kleur, natuurlijk grijs en blauw,. de bekende NZH-kleuren, nodigt deze bus reeds door zijn keurig uiterlijk tot een ritje uit.De zittingen zijn ruim en met ieder bekleed en staan geschaard langs den wand als in een balzaal. De lampen in het helderwit geschilderde plafond werpen een overvloedig licht omlaag, hetgeen door de reizigers, die hun reis met lectuur willen bekorten, ten zeerste wordt gewaardeerd.Men ziet dat de schrijver zo trots was als een vader op z’n eerste drieling!Toen eenmaal deze drie schaapjes over de brug waren volgde er weldra een hele troep, want in 1932 werd te Haarlem de eerste buslijn geopend, van de Leidsevaart bij de Munterslaan naar de Javalaan in Heemstede. Hiervoor werden twee A.S.-bussen aangeschaft. Ook deze hadden Lycoming-benzine-motoren (85 pk) en een carrosserie van de firma Asjes, thans echter voorzien van normale dwarszitbanken, 26 zit- en 5 staanplaatsen. In 1933 werden deze gevolgd door nummer 6, geheel gelijk aan de vorige twee, en door de nummers 7, 8 en 9. Deze laatste hadden ook een A.S.-chassis en een carrosserie welke door de firma Beijnes, toen nog aan het Stationsplein te Haarlem, was gebouwd. Dit waren de eerste bussen van deze fabriek, die zich tot die datum tot spoor- en tramwegmaterieel had beperkt.
 |
| 2 bijeenraapsel bussen voor 4400,- gulden in 1932 |
In 1934 kwamen de lijnen naar Bloemendaal en Overveen en ook die van Overveen via de Zeeweg naar Zandvoort, erbij. Mede door de in 1935 gehouden Florabloemententoonstelling in Groenendaal ging het aantal bussen met sprongen omhoog. De voor die tijd “grote” serie van negen A.S.-bussen (nrs. 10 t/m 18) waren de eerste NZH-bussen voorzien van dieselmotoren. De eerste zes van deze serie hadden ook weer carrosserieën van de firma Asjes, die haar fabriek naar Bergen had overgeplaatst Om deze bussen tijdig afgeleverd te krijgen, heeft toen een groot aantal personeelsleden van de NZH daaraan in die fabriek meegewerkt De nummers 16, 17 en 18 hadden een zelfde chassis, doch de carrosserieën waren van de firma Hainje in Heerenveen. De toegepaste dieselmotor was een Kromhout van het type 3LW Men had in die tijd nog weinig ervaring met de ophanging van zo’n driecilinder dieselmotor, die met zijn laag toerental er de oorzaak v:an was, dat de chassis door de hevige trillingen veelvuldig stukscheurden.
Ten behoeve van de bewoners van Zwanenburg werd een lijntje naar Halfweg geopend, waar men op de tram kon overstappen.Hiervoor werden vier Citroënbusjes (31 tJm 34) van “Stadsverkeer” te Leiden overgenomen. Ze hadden een carrosserie van Verheul. Voor de verwachtte grote drukte tijdens de Flora 1935 werden nog twee grote bussen overgenomen. Dit waren de nummers 35, een Mercedes van de WSM, en 36, een Guy van de firma Tensen te Soest. Erg gelukkig is de NZH met deze twee bussen niet geweest.Er waren maar een paar chauffeurs die met deze “buitenbeentjes’. konden rijden en ook de monteurs hadden er een hele kluif aan. Ze stonden dan ook meer in de garage dan dat ze reden. In 1937 werden ze weer verkocht. Inmiddels waren in 1934 nog in dienst gesteld drie Indianabussen met 3LW-Kromhout-Dieselmotoren en een carrosserie van Hainje (19, 20 en 21), terwijl er in 1935 nog bij kwamen vijf Mercedesbussen met viercilinderdieselmotoren en eveneens een carrosserie van Hainje (22 t/m 26).
 |
| NZH Vloot met divers materieel in Leiden langs Leidsche Vaart |
Nauwelijks was het drukke jaar 1935 achter de rug of in het volgende voorjaar kwamen er de vier bussen 37 t/m 40 bij. Dit waren Fordbussen met 75 pk benzinemotor, welke aanschaffing om financiële redenen de voorkeur had gekregen boven een chassis met dieselmotor. Om een idee te geven van de destijds geldende prijzen vermelden wij dat zo’n Fordchassis, geheel compleet, slechts achttienhonderd gulden bedroeg. De Beynes-carrosserie voor de 37 en 38 met 23 zitplaatsen kostte 2000 gulden, zodat deze bussen, kant-en-klaar voor het gebruik, minder kostten dan nu een Dafje! De 39 en 40 waren door Hainje gecarrosseerd.In 1936 werden verder nog aangeschaft twee Kromhoutbussen (de 27 en 28) met 4LK-dieselmotor en een carrosserie van Hainje welke aan 27 zittende en 5 staande passagiers plaats bood. In 1937 kwam de Mercedes 29 bus nummer 1 van de Waterlandse lijn vervangen.Heel wat duurder dan de hiervoor genoemde Fordjes waren de vier grote Mercedes-Benzbussen, de uit 1938 daterende 41 t/m 44, die voorzien waren van een 80 pk dieselmotor en een carrosserie (31 zitplaatsen) van de firma Den Oudsten en Domburg te Woerden. Hierbij viel de staanplaatsruimte voor in de wagen bijzonder op. Langs de wanden aangebrachte klapbankjes konden als zitplaats worden gebruikt. De zittingen hadden voor het eerst trijpbekleding :het geheel was voor die tijd luxueus ingericht. De carrosserieën waren zeer solide en de eerste bus trok op de RAI sterk de aandacht. Het was met deze bussen, dat de NZH haar eerste toerritten naar de Hoge Veluwe ging maken. Tot slot kwamen in 1939 de bussen 35 en 36 het vooroorlogse wagenpark verstevigen. De oude wagens met deze nummers waren, zoals hiervoor vermeld, reeds verkocht.De 35 had een Kromhout-chassis met Hercules zescilinders dieselmotor, terwijl de 36 een A.S.-chassis bezat, eveneens met Herculesmotor. Het waren de eerste voorbesturingsbussen bij de NZH en als zodanig kunnen ze beschouwd worden als de voorlopers van de naoorlogse Crossley’s. Ook bij dezen twee bussen trof men voorin een grote ruimte aan voor 12 staanplaatsen, verder waren er 24 zitplaatsen. Er waren hier twee luchtbediende deuren voor in- en uitstappen.Met één enkele speciaal hiervoor ontworpen luchtkraan kon de chauffeur beide deuren naar willekeur bedienen. De vormgeving verleende deze vooroorlogse bus een modern aanzicht. Meer over de Geschiedenis van het OV en het NZH in speciaal op http://www.openbaarvervoerinboskoop.nl/busgeschiedenis/nzh/NZH02.htm waar ook een groot deel van de info uit dit stuk vandaan komt.
 |
| Crossley Bus , A.S. Chassis, Hercules 6 cyl motor |
bussen-as-bus-v-d-gtw-met-van-eerten-carrosserie-gefotografeerd-op-de-edesche-heide-tussen-ede-en-arnhem-1934
 |
A.S. bus v d GTW met van Eerten carrosserie , gefotografeerd op de Edesche Heide tussen Ede en Arnhem, 1934
De A.S. Fabriek leverde zijn laatste bus af in 1954 en deze werd in 1964 alweer afgevoerd. Het lijkt er op dat er geen een is overgebleven. We zullen het dus met deze foto’s moeten doen. Dat was het weer!
|
+CH.jpg)
+CHa.jpg)
